ارزیابی ژنوتیپ‌های گندم دوروم در شرایط دیم و آبیاری تکمیلی در منطقه گچساران

نویسندگان

چکیده

به‏ منظور ارزیابی تحمل به خشکی 18 ژنوتیپ گندم دوروم این بررسی طی دو سال زراعی 89-1388 و
90-1389 در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی با چهار تکرار در دو شرایط آبیاری تکمیلی و خشکی (دیم) در ایستگاه تحقیقاتی کشاورزی دیم گچساران اجرا گردید. تجزیه واریانس داده‏ها برای دو سال نشان داد که ژنوتیپ‏ ها از نظر عملکرد دانه تفاوت معنی‏ داری در سطح احتمال 1% داشتند. ژنوتیپ‏
شماره 6 (GA//2*CHEN/ALTAR84) با منشأ سیمیت (CIMMYT) از نظر عملکرد دانه در دو محیط و کلیه شاخص‏ها در هر دو سال بعنوان برترین ژنوتیپ شناخته شد. شاخص‏های GMP، MP، STI، K1STI و K2STI با توجه به همبستگی مثبت و معنی داری که با عملکرد دانه در دو محیط و سایر شاخص‏ ها، بجز SSI، TOL، GOL و YSI داشتند؛ شاخص‏ های مناسبی برای شناسایی ژنوتیپ‏ های متحمل به تنش معرفی شدند. نتایج تجزیه به مؤلفه‏ های اصلی نشان داد که دو مؤلفه اول حدود 99% تغییرات متغیرهای اولیه را توضیح دادند. مؤلفه اول با بیشترین توضیح از تغییرات مؤلفه پتانسیل عملکرد و مؤلفه دوم مؤلفه اندازه‏ گیری تحمل به تنش نام گرفتند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of Durum Wheat Genotypes in Rainfed and Supplemental Irrigation Conditions in Gachsaran Region of Iran

نویسندگان [English]

  • R. Karimizadeh
  • M. Yousefi Azar
  • M. Mohammadi
چکیده [English]

This experiment was conducted in 2009-10 and 2010-11 cropping cycles to evaluate drought tolerance of eighteen durum wheat genotypes using randomized complete block design with four replications under two moisture regimes (supplemental irrigation and rainfed) at Gachsaran Dryland Agricultural Research Station, Ghachsaran, Iran. Combined analysis of variance indicated that genotypes had significant differences for grain yield in supplemental irrigation (YP) and rainfed (YS) conditions. Considering YP, YS and drought tolerance indices genotype number 6 (GA//2*CHEN/ALTER84) with CIMMYT origin was identified as the most tolerant genotypes. GMP, MP, STI, K1STI and K2STI indices had positive and significant correlation with YP, YS and other indices except SSI, TOL, GOL and YSI. Therefore, these indices can be used for identification of tolerant durum genotypes. Results of principle component analysis explained 99% of total variation by the first component. The first and second components were identified as yield potential and stress tolerance components, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Durum wheat
  • tolerance indices
  • Grain yield
  • Principle component analysis and Biplot