اثر کودهای پرمصرف و کم مصرف بر عملکرد و صفات مرتبط با کیفیت دانه دو رقم گندم نان

نویسندگان

چکیده

در پژوهش حاضر اثر کودهای پرمصرف و کم‌مصرف بر عملکرد و کیفیت دانه دو رقم گندم نان مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی و در سه تکرار و به مدت دو سال زراعی (1391-1389) در مزرعه آزمایشی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر در کرج اجرا شد. در این تحقیق عامل مدیریت تغذیه شامل تیمارهای: کاربرد کودهای پرمصرف(NPK) ، کاربرد توام کودهای پرمصرف و کم‌مصرف (Fe، Mn و Zn) و عدم مصرف کود در کرت‌های اصلی و دو رقم گندم پارسی و مرودشت در کرت‌های فرعی مورد ارزیابی قرار گرفتند. صفات مورد بررسی شامل: عملکرد دانه، وزن هزار دانه، درصد پروتئین دانه، ‌درصد گلوتن مرطوب، شاخص گلوتن، کیفیت پروتئین دانه بر مبنای صفات حجم رسوب زلنی و ارتفاع رسوب SDS، عدد فالینگ، سختی دانه و حجم نان بودند. نتایج نشان داد که اثر کودهای پرمصرف بر شاخص گلوتن، حجم رسوب زلنی و شاخص سختی دانه در سطح احتمال 5% و بر عملکرد دانه، درصد پروتئین دانه، درصد گلوتن مرطوب، ارتفاع رسوب SDS و حجم نان در سطح احتمال 1% معنی دار بود. ارقام گندم نیز از نظر درصد گلوتن مرطوب و حجم رسوب زلنی در سطح احتمال 5% و از نظر وزن هزار دانه، شاخص گلوتن، حجم نان و عدد فالینگ در سطح احتمال 1% تفاوت معنی‌داری با هم داشتند. نتایج نشان داد اگر چه تفاوت معنی‌داری بین تیمارهای کاربرد کودهای پرمصرف و کاربرد توام کودهای پرمصرف و کم‌مصرف وجود نداشت اما بالاترین عملکرد دانه و خصوصیات مربوط به کیفیت دانه (بجز شاخص گلوتن) در رقم پارسی با کاربرد توام کودهای پرمصرف و کم‌مصرف به دست آمد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of Macro- and Micro- Nutrients on Grain Yield and Quality Related Traits of Two Bread Wheat Cultivars

نویسندگان [English]

  • S. Sh. Jasemi
  • Gh. A. Akbari
  • F. Moradi
  • Gh. A. Akbari
  • G. Najafian
چکیده [English]

To determine the effect of macro- and micro- nutrients applicaton on quantity and quality related traits of two wheat cultivars (Parsi and Marvdasht), a split plot arragement experiment in randomaized complete block design with three replications was carried out at Karaj SPII, experimental field during two cropping seasons 2010-2012. The main plots were nutrition management including no application of fertilizer (control), macro-nutrient and macro + micro-nutrient. Two bread wheat cultivars were randomized in sub-plots. Grain yield, 1000 grain weight, protein content, wet gluten (%), gluten index, Zeleny sedimentation volume, SDS- sedimentation height, falling number and bread volume were measured. Combined analysis of variance showed that nutrition management effect on the grain yield, grain protein contant (%), SDS, Zeleny, wet gluten (%), gluten index, hardness index and bread volume was significant. Results showed that cultivar effect on 1000 grain weight, wet gluten (%), gluten index, bread volume and falling number was significant. Parsi had the highest grain yield and grain quality related traits (except gluten index).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Wheat
  • thousand grain weight
  • protein conten
  • zelony number
  • gluten index
  • Grain yield