واکنش ژنوتیپ‌های سه گونه براسیکا به کشت تاخیری در شرایط دیم در منطقه گنبد

نویسنده

چکیده

به منظور بررسی اثر تاریخ کشت بر ژنوتیپ‌های سه گونه براسیکا این پژوهش در دو سال زراعی 89-1387 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گنبد اجرا شد. دو ژنوتیپ خردل زراعی Brassica juncea (J-98-102/51-5 و Bard-1)، دو ژنوتیپ شلغم روغنی Brassica rapa(Rainbow و Candle)، سه ژنوتیپ کلزا Brassica napus (هایولا401، شیرآلی و آرجی‌اس003) و ژنوتیپ Select4 (نسل 4 تلاقی کلزا و خردل زراعی) ژنوتیپ‌های مورد استفاده در آزمایش بودند. کاشت در سه آزمایش جداگانه در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال اول در تاریخ‌های 21 آبان، 19 آذر و 19 دی و در سال دوم در تاریخ‌های 26 آبان، 28 آذر و 26 دی انجام شد. میانگین دمای هوا در تاریخ‌های 21 آبان، 19 آذر و 19 دی سال 1387 و تاریخ‌های 26 آبان، 28 آذر و 26 دی سال دوم به ترتیب برابر 8، 6/11، 5/5، 9/13، 7/14 و 11 درجه سانتی‌گراد بود. با تاخیر در کاشت عملکرد دانه کاهش یافت. میانگین عملکرد دانه در تاریخ‌های کاشت اول، دوم و سوم به‌ترتیب برابر 2362، 2227 و 1939 کیلوگرم در هکتار بود. ژنوتیپ‌های گونه کلزا، در مقایسه با ژنوتیپ‌های گونه‌های خردل زراعی و شلغم روغنی، در اثر تاخیر در کاشت دچار کاهش عملکرد بیشتری شدند. هیبرید هایولا401 با تعداد دانه در خورجین و وزن هزار دانه بیشتر، بیشترین عملکرد دانه را داشت. میانگین عملکرد دانه هیبرید هایولا401 در تاریخ‌های کاشت اول، دوم و سوم به‌ترتیب برابر 2851، 2524 و 2173 کیلوگرم در هکتار بود. نتایج این مطالعه نشان دهنده برتری عملکرد دانه و صفات زراعی ژنوتیپ‌های گونه کلزا در مقایسه با سایر گونه های جنس براسیکا در شرایط دیم منطقه گنبد بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Response of Genotypes of Three Brasica Species to Delayed Planting in Rainfed Conditions of Gonbad Region in Iran

نویسنده [English]

  • A. Faraji
چکیده [English]

To study the effect of planting date on genotypes of three species of Brassica, an experiment was conducted at Agricultural Research Station of Gonbad in Iran in 2008-09 and 2009-10 cropping seasons. Three separate experiments were carried out using randomized complete block design with three replications. Two mustard
(Bard-1 and J-98-102/51-5), two turnip (Rainbow and Candle), three oilseed rape (Hyola401, RGS003 and Shiralee) genotypes and Select4 (a cross between canola and mustard) were studied in each planting date. The planting dates were Nov. 12, Dec. 10 and Jan. 09 in 2008, and Nov. 17, Dec. 19 and Jan. 09 in 2009, respectively. The mean air temperature in in Nov. 12, Dec. 10 and Jan. 09 in 2008 was 8.0, 11.6 and 5.5 ºC, and in Nov. 17, Dec. 19 and Jan. 09 in 2009 was 13.9, 14.7 and 11.0 ºC, respectively. With delay in planting date seed yield decreased considerably. The mean seed yield in first, second and third planting dates was 2362, 2227and 1939 kg ha-1, respectively. Seed yield of oilseed rape genotypes decreased more with delay in planting date as compared with mustard and turnip genotypes. Hyola401 hybrid had the highest seed yield and harvest index mainly due to higher seed number pod-1 and 1000-seed weight. The mean seed yield of Hyola401 hybrid in first, second and third sowing dates was 2851, 2524 and 2173 kg ha-1, respectively. Results of this study showed the superiority of oilseed rape genotypes when compared with genotypes of other Brassica species for seed yield and agronomic traits.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Oilseed rape
  • Mustard
  • Turnip
  • 1000 seed weight and Seed yield