اثر سطوح مختلف آبیاری و تراکم بوته بر عملکرد و اجزاء عملکرد دانه و کارآئی مصرف آب در ذرت دانه‌ای سینگل کراس 302

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی

2 2- کارشناس موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر

3 کارشناس ارشد موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال

چکیده

به منظور بررسی اثرسطوح مختلف آب و تراکم کاشت برعملکرد، اجزاء عملکرد و کارایی مصرف آب هیبرید زودرس ذرت دانه‌ای سینگل کراس 302 در روش آبیاری بارانی، پژوهشی طی دو سال زراعی (1385 و 1386) به صورت اسپلیت‌پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در منطقه کرج انجام گردید. کرت‌های اصلی سه سطح آبیاری 75، 100 و 125 درصد نیاز آبی برآورد شده به روش پنمن مانتیث (با اعمال ضرایب گیاهی) و کرت‌های فرعی سه تراکم کاشت (80 ، 90 و 100 هزاربوته در هکتار) بود. نتایج نشان داد که با افزایش آب آبیاری عملکرد دانه رقم مذکور به طور معنی‌داری افزایش یافت؛ بطوریکه بیشترین عملکرد دانه از تیمار125% نیاز آبی و کمترین عملکرد از تیمار 75% نیاز آبی حاصل شد. بیشترین میزان کارایی مصرف آب در تیمار 100 درصد نیاز آبی (03/1 کیلوگرم بر متر مکعب) مشاهده گردید. تراکم‌های متفاوت کاشت نتوانستند اثر معنی‌داری را بر عملکرد، اجزاء عملکرد و کارایی مصرف آب رقم مذکور بگذارند. مقایسه میانگین برای اثر متقابل آبیاری × تراکم بوته برای وزن خشک گیاه نشان داد که تیمار سطح آبیاری 125 % با تراکم 90 هزاربوته در هکتار از نظر عملکرد دانه، وزن هزار دانه، وزن خشک گیاه، ارتفاع بوته، تعداد دانه در ردیف و تیمار سطح آبیاری 100 درصد نیاز آبی با تراکم 100 هزاربوته در هکتار از نظر کارایی مصرف آب برتر بودند. براساس نتایج این تحقیق در شرایط عدم محدودیت منابع آبی، کاربرد 12000 متر مکعب آب در هکتار (در روش آبیاری بارانی) و اعمال تراکم کاشت 90 هزاربوته در هکتار و در شرایط محدودیت منابع آبی کاربرد 10000 متر مکعب آب در هکتار و اعمال تراکم کاشت 100 هزاربوته در هکتار برای ذرت دانه‌ای سینگل کراس 302 در منطقه کرج مناسب می باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of Different Levels of Irrigation and Plant Density on Grain Yield and Yield Components and Water Use Efficiency in Grain Maize cv. KSC 302

چکیده [English]

To evaluate the effects of different levels of sprinkler irrigation and plant density on yield, yield components and water use efficiency of grain maize KSC 302, an experiments was carried out in field station of Seed and Plant Improvement Institute, Karaj, Iran in 2006 and 2007 growing seasons. Split-plot arrangements in randomized complete blocks design with three replications was used. Main plots were three irrigation levels: 75%, 100% and 125% ET and sub-plots were three plants densities: 80000, 90000 and 100000 plant per hectare. Results showed that increasing irrigation levels from 75% to 125% had significant effect on grain yield and yield components, however, its effect on water use efficiency was not significant. 100% ET level had the highest WUE (1.03 Kg/m3). Effect of different plant densities on grain yield, yield components, and water use efficiency was not significant. Results revealed that 125% ET level and 90000 plant density had the highest yield and yield components, and 100% ET level and 100000 plant density had the greatest WUE. Therefore, under non-limited irrigation water resources the best option is application of 12000 m3.ha-1 of irrigation water and 90000 plant density, and under limited irrigation water conditions the best option is application of 10000 m3.ha-1 of irrigation water and 100000 plant density are suitable for areas similar to Karaj conditions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • grain maize
  • Grain yield
  • Yield components
  • Plant density and Water use efficiency