بررسی اثر کاربرد باکتری های افزاینده رشد گیاه بر ظهور و استقرار گیاهچه و عملکرد دانه دورگ های دیررس ذرت در مزرعه

نویسندگان

چکیده

باکتری های افزاینده رشد گیاه نقش مهمی در مدیریت پایدار حاصلخیزی و تولید بوم نظام های زراعی دارند. به منظور بررسی اثر باکتری های ازوتوباکتر کروکوکوم، آزوسپیریلوم برازیلنس، آزوسپیریلوم لیپوفروم و سودوموناس فلورسنس بر ظهور و استقرار گیاهچه و عملکرد دانه دورگ های ساده دیررس ذرت 700، 704 و دورگ امیدبخش B73×K18، پژوهشی در سال های 1383 و 1384 در مزرعه 400 هکتاری موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا شد. تیمارهای تلقیح جداگانه بذر دورگ ها با هر باکتری، مخلوطی از دو و سه جنس باکتری و عدم تلقیح (شاهد) و صفات بررسی شده، درصد اولیه و نهایی ظهور، زمان ظهور 50 درصد، زمان نهایی و میانگین زمان ظهور گیاهچه، سرعت ظهور و سرعت تجمعی ظهور گیاهچه، شاخص ظهور گیاهچه، ارتفاع و سطح برگ، وزن خشک بوته و شاخص بنیه گیاهچه در مزرعه (30 روز پس از کاشت) و عملکرد دانه در هکتار بودند. نتایج نشان داد که کلیه صفات تحت تاثیر دورگ های ذرت و باکتری ها قرار گرفتند. نتایج نشان داد که مایه تلقیح مخلوط سه جنس باکتری سبب بیشترین افزایش درصد و سرعت ظهور گیاهچه و صفات مرتبط و عملکرد دانه دورگ ها شد به طوری که موجب 8 درصد ظهور نهایی و سرعت ظهور گیاهچه و 6 درصد شاخص ظهور گیاهچه را افزایش داده و تلقیح بذر دورگ 700 با باکتری های سه جنس در سال دوم با عملکرد دانه 18711 کیلو گرم در هکتار نسبت به شاهد 32 درصد افزایش یافت و به ترتیب مایه تلقیح دارای دو باکتری ازوتوباکتر کروکوکوم و سودوموناس فلورسنس و تلقیح جداگانه بذر با هر یک از آن ها تاثیر بیشتری داشت. همچنین دورگ 704 بیش از دیگر دورگ ها تحت تاثیر مثبت این باکتری ها قرار گرفت و دورگ های B73×K18 و 700 در مرتبه های بعدی قرار داشتند. بررسی رابطه صفات نیز همبستگی بالای آن ها را مشخص ساخت. بنابراین، بر اساس نتایج این پژوهش این باکتری ها تاثیر قابل ملاحظه ای در افزایش میزان و سرعت ظهور و بنیه گیاهچه و عملکرد دانه دورگ های ذرت دیررس مورد مطالعه در شرایط مزرعه داشتند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study on Effect of Application of Plant Growth Promoting Rhizobacteria on Seedling Emergence and Establishment and Grain Yield of Late Maturity Maize (Zea mays L.) Hybrids in Field Conditions

نویسندگان [English]

  • A. Hamidi
  • R. Choukan
  • A. Asgharzadeh
  • M. Dehghanshoar
  • A. Ghalavand
  • J. Malakouti
چکیده [English]

Application of plant growth promoting rhizobacteria (PGPR) as biofertilizers have important role in crops productivity and yield. Bacterial biofertilizers application through seed inoculation is the most important method of application. In order to study the effect of Azotobacter chroococcum, Azospirillum lipoferum and Pseudomonas fluorescens application on late maturity maize (Zea mays L.) hybrids (SC700, SC 704 and a promising single cross B73×K18) seedling emergence and establishment and grain yield a field experiment was conducted in two cropping seasons. Expriment treatments including hybrids seeds were inoculated with one by one bacteria and co-inoculated by two, and three bacterial combined inoculants and no inoculation as control. Characteristics measured included 50% of primary and final seedling emergence, mean and final emergence time, rate of field emergence and commulative emergence rate, field emergence index, plant height and leaf area, plant dry matter, seedling vigour index (30 days after planting) and grain yield. Results revealed that interaction of hybrids×PGPR was significant on all measured traits. Likewise, the application of inoculant of three bacteria combination had the highest promoting effect on seedling emergence rate and related traites in hybrids. Azotobacter chroococcum and Pseudomonas fluorescens and seed inoculation by single bacterium had the most growth promoting effect, respectively. Seedling emergence and other characteristics were more effected by growth promoting rhizobactoria. B73×K18 and SC700 were also affected by PGPR. There were significant relationship between different characteristics. Therefore, application of studied PGPR has considerable effect on enhancement of seedling emergence and establishment as well as grain yield in studied maize hybrids.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Maize
  • Plant growth promoting rhizobacteria
  • Seed germinability
  • Seedling vigour and Grain yield